میزان برجستگی در هنر منبت

منبت کاری یکی از هنر های اصیل و قدیمی ما ایرانیان می باشد و از زمان های قدیم برای زینت بخشیدن به خانه و وسایل خانه از این هنر اصیل استفاده می شد. اینکه میزان برجستگی در هنر منبت به چه میزان باید باشد بستگی به هنر منبت کار دارد و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.

برای خرید و سفارش منبت کاری و سایر دکوراسیون منزل ماند کابینت و درب و … به سایت تولید کننده کابینت ممبران آروین وود سر بزنید.

تلفن:

در واقع منظور از میزان برجستگی در هنر منبت نسبت برجستگی بُعد سوم (عمق یا ارتفاع) اثر منبت‌کاری شده به سطح نقوش است که باعث ایجاد تفاوت‌هایی در شکل و فرم اثر منبت‌کاری می‌شود. این شکل‌ها عبارت‌اند از:

انواع منبت کاری از نظر برجستگی

حکاکی

یکی از ساده‌ترین انواع فرم در هنر منبت حکاکی است که بی‌شک قدمتی کهن‌تر از انواع دیگر آن دارد. حکاکی در حقیقت با ایجاد شیار بر سطح چوب به وجود می‌آید و ویژگی اصلی آن این است که متن اثر هیچ‌گونه برجستگی نسبت به زمینه پیدا نمی‌کند بلکه به واسطه شیارهای ایجاد شده، از زمینه جدا می‌گردد؛ چنانچه طرح به صورت خطی باشد، به وسیله مغار تخت، شفره و یا گلویی خطوط طرح را گود کرده (شیار انداخته) و نقش به صورت حکاکی شده جلوه‌گر می‌شود؛ از این شیوه بیشتر در گراورسازی و ساخت قالب قلمکار استفاده می‌شود.

کم برجسته

در این شیوه نقوش اثر منبت‌کاری شده برجستگی کمی دارند و با توجه به فرم و میزان برجستگی آن می‌توان گفت نسبت اندازه بُعد سوم (عمق یا ارتفاع) نقوش بر دو بعد دیگر (سطح) کم است، از این رو آن را با عنوان منبت کم برجسته می‌شناسیم.

نقش برجسته

در این شیوه منبت زمینه را به مقدار بیشتری نسبت به شیوه کم برجسته گود می‌کنند به گونه‌ای که می‌توان گفت نقوش اثر برجستگی بیشتری دارند؛ در حقیقت آن را با نام نیم برجسته نیز می‌شناسیم.

نقش-برجسته

تمام برجسته

در منبت تمام برجسته نقش و طرح مقدار بسیار اندکی با زمینه اتصال دارد و این اتصال در حدی است که نشان دهنده تلاش هنرمند در خالی کردن زمینه و گاهی استحکام بخشیدن و بالا بردن مقاومت اثر است. تفاوت این شیوه از منبت با حجم‌سازی در وجود زمینه و نحوه اجراست؛ در حجم‌سازی تلاش بر آن است که اثر در تمام زوایا دیده شود در حالی که در شیوه تمام برجسته اثر از روبه‌رو و در مواردی از کناره‌ها قابل رؤیت است.

حجمی یا پیکره

در این شیوه از منبت، پیکره تراش و هنرمند منبت‌کار حتی در حالتی که حجم به صورت غیر یکپارچه (معرق منبت) است با زمینه سر و کار ندارد بلکه آنچه باید برداشته شود بارهای اضافه اطراف طرح است تا اثر و حجم بتواند به خوبی نمایان شود و آماده نصب قطعات جداگانه گردد و از تمام زوایا قابل رؤیت باشد.

گود

نوع دیگری از منبت که برعکس نقش برجسته، نقوش ایجاد شده بر آن به صورت فرو رفته کار می‌شود موسوم به شیوه گود یا منفی است. این شیوه از منبت در ایران رواج چندانی ندارد اما شواهد و آثار به دست آمده از عهد باستان نشان می دهد که از این روش در تهیه مهرهای استوانه‌ای همچنین قالب‌سازی استفاده می‌کرده‌اند و امروزه نیز به طور پراکنده از این شیوه در تزیین و ساخت آثار چوبی بهره می‌گیرند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مقالات مرتبط